مهین کیانی مسک، مریم آرادمهر، الهام آزموده،
دوره ۲۶، شماره ۲ - ( ۴-۱۳۹۹ )
چکیده
زمینه و هدف: افزایش وزن مطلوب دوران بارداری، به عنوان شاخص مهم سلامت مادر و جنین از متغیرهای قابل تعدیل زیادی اثر میپذیرد. مطالعه حاضر با هدف ارزیابی وضعیت وزنگیری اختصاصی سن بارداری براساس شاخصهای انجمن پزشکی آمریکا و تعیین عوامل مرتبط با آن انجام یافته است.
روش بررسی: در این مطالعه توصیفی تعداد ۲۵۰ نفر از زنان باردار تحت پوشش مراکز بهداشتی درمانی شهر تربت حیدریه در سال ۱۳۹۷ مورد بررسی قرار گرفتند. برای هر فرد وزنگیری اختصاصی سن بارداری محاسبه و براساس میزان انحراف از شاخصهای انجمن پزشکی آمریکا، افراد به سه دسته وزن گیری کم‌تر از حد، بهینه و بیش از حد تقسیم شدند. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه مشخصات زمینه‌ای، پرسشنامه وزنگیری و مقیاس روابط چندبعدی بدن بود. داده‌ها با آزمون‌های کای‌اسکوئر، آنالیز واریانس، کروسکال والیس و رگرسیون رتبه‌ای در نرم‌افزار SPSS نسخه ۱۶ تجزیه و تحلیل شد.
یافته‌ها: در این مطالعه، ۲۲% افراد وزن گیری کم‌تر از حد، ۴/۴۶% وزن گیری بهینه و ۶/۳۱% وزنگیری بیش از حد داشتند. وزن گیری اغلب افراد با شاخص توده بدنی لاغر و نرمال در محدوده طبیعی (۴/۵۵%) و در اغلب افراد دارای اضافه وزن و چاق، در محدوده بیش‌تر از حد (به ترتیب ۲/۴۳% و ۷/۳۵%) قرار داشت. وضعیت وزنگیری با سن، تحصیلات، پاریتی، سابقه سقط، احساس زن و همسر وی نسبت به بارداری و خواسته بودن بارداری از منظر همسر ارتباط داشت (۰۵/۰>p). بعد از ورود متغیرهای معنادار به مدل رگرسیون رتبه‌ای تنها نولی‌پاریتی قادر به پیش‌گویی وضعیت وزن گیری دوران بارداری بود (۰۱۷/۰=p).
نتیجه‌گیری: مطلوب بودن وضعیت وزن گیری اغلب زنان باردار این مطالعه ممکن است بازگوکننده تغذیه مناسب و کارآمد بودن مراقبتهای بارداری در این شهر باشد. شناسایی عوامل مرتبط با وزنگیری خارج از محدوده موجب افزایش کارایی مداخلات مربوط به وزن گیری میشود.
